P-83

P-83 Wanad

Z powodu niedostatków pistoletu P-64 (m.in. zbyt krótka linia celownicza, zbyt twardy spust, mała pojemność magazynka i wysokie koszty produkcji) zdecydowano się opracować nową broń na potrzeby WP. Następca miał być pozbawiony wad poprzednika, ponadto powinien być produkowany metodami zgrzewania, tłoczenia i lutowania, co wydatnie obniżyłoby koszty produkcji. Opracowaniem nowego modelu zajęła się ZM Łucznik i Wojskowy Instytut Techniki Uzbrojenia w Zielonce.

Konstrukcje WITU były o tyle ciekawe, że przewidywały wprowadzenie pistoletu z plastikowym szkieletem. Gdyby wybrano i rozwijano dalej modele takie jak P-75/1, P-75/2 lub P-75/3 (z automatycznym bezpiecznikiem) zapewne dzisiaj Glock 17 nie byłby najsłynniejszym "plastikowym" pistoletem. Jednakże decydenci obawiali się o wytrzymałość polamidowego szkieletu, a także o to czy nie straci on swoich właściwości pod wpływem czasu i długiego składowania w magazynach wojskowych. Największymi konkurentami omawianego tutaj P-83 był pistolet Tul-A i Tul-B. Były one kontynuacjami wcześniejszych prototypów (P-75), a ich konstruktorami byli Z. Zborowski, H. Adamczyk, A. Kowalczyk i R. Szydłowski. Podobna konstrukcją był również Tul-15 z dwurzędowym, 12 nabojowym magazynkiem. W 1981 r. Ukończono Tula, a w 1983 r. testowano wraz z P-83. Wy wyniku testów na uzbrojenie WP wybrano 9mm pistolet wz.1983 "Wanad".

Pistolet P-83 Wanad

Broń została zaprojektowana przez R. Chełmickiego i M. Gryszkiewicza z OBR ZM w Radomiu. Program "Wanad" wydał na światło dzienne dwa modele: P-78 A bez bezpiecznika nastawnego i P-78 B z klasycznym bezpiecznikiem. Oba modele posiadały stalowy szkielet. Wybrano P-78 B i jak wspomniano wcześniej wprowadzono pod nazwą P-83.

Pistolet samopowtarzalny, działa na zasadzie odrzutu zamka swobodnego. Lufa da 4 bruzdy prawoskrętne o skoku 252mm. Mechanizm uderzeniowy typu kurkowego, z kurkiem odkrytym. Mechanizm spustowy z samonapinaniem typu SA/DA - jest on wyposażony w przerywacz, pozwalający tylko na prowadzenie ognia pojedynczego. Po wystrzeleniu ostatniego naboju zamek pozostaje w tylnym położeniu. Broń posiada bezpiecznik skrzydełkowy będący jednocześnie zwalniaczem kurkowym. Zabezpieczenie broni polega na unieruchomieniu i obniżeniu iglicy tak, że jej główka znajduje się na wprost wyżłobienia kurka. Bezpiecznik blokuje również spust i szynę spustową, nie pozwalając na strzał z samonapinaniem. Pistolet można zabezpieczyć z kurkiem zarówno napiętym jak i zwolnionym. Możliwe jest przeładowanie broni w stanie zabezpieczonym. Po lewej stronie zamka znajduje się wskaźnik obecności naboju w komorze nabojowej - jest nim ruchomy sworzeń. Pistolet posiada mechaniczne przyrządy celownicze typu otwartego (muszka i szczerbinka) wyregulowane na 25m. Znajdują się one na górnej części zamka. Pistolet zasilany jest z pudełkowego, jednorzędowego magazynka o pojemności 8 naboju. W stosunku do pistoletu P-64 materiałochłonność zdołano obniżyć o 50%, a pracochłonność o 30%.

Dane taktyczno-techniczne pistoletu P-83:

* Nabój (kaliber, typ): 9 mm x 18 mm Makarov
* Masa naboju: 9,7 g
* Masa pocisku: 6 g
* Prędkość wylotowa pocisku : 312 m/s
* Energia wylotowa pocisku : 292 J
* Zasada działania: odrzut swobodnego zamka
* Rodzaj ognia: tylko pojedynczy
* Rodzaj zaryglowania: bezwładnością zamka
* Mechanizm spustowo-uderzeniowy: podwójnego działania z samonapinaniem kurka zewnętrznego
* Siła spustu przy samonapinaniu: 50 N (pistolet P-64 110 N)
* Bezpiecznik: zewnętrzny, skrzydełkowy
* Zabezpieczenie: blokada iglicy oraz zwolnienie i blokada kurka
* Przyrządy celownicze: otwarte, typu szczerbinkowego, wyregulowane na 25 m
* Pojemność magazynka: 8 naboi
* Długość: 165 mm
* Wysokość: 125 mm
* Szerokość: 30 mm
* Długość lufy: 90 mm
* Długość linii celowniczej: 120 mm
* Pistolet z pustym magazynkiem: 0,73 kg
* Magazynek pusty: 0,05 kg

Bibliografia:

* p. A. Ciepliński, R. Woźniak, Ilustrowana Encyklopedia Współczesnej Broni Palnej, nTW 6/1996,
* p. Z. Gwóźdź, P. Zarzycki, Polskie konstrukcje broni strzeleckiej, wyd. Sigma, 1993
* p. S. Kochański, Broń strzelecka lat osiemdziesiątych, wyd. Bellona, 1985.
* p. L. Erenfeicht, Tul i Wanad, Strzał 06/2004.

Opracował: Lechu
Militarium.net